Doelstellingen doen beter presteren

05-01-2023
  • Concrete gedragsdoelstellingen doorbreken vastgeroeste patronen en gewoonten.
  • Veeleisende maar haalbare resultaatsdoelen laten mensen beter presteren.
  • Maar pas wanneer je flexibel aan de slag gaat met doelstellingen, krijg je de beste resultaten . Privé én professioneel.



Marathon

Wat zijn je doelstellingen voor 2023? Wat wil je in 2023 bereiken? Op persoonlijk vlak, bedoel ik. Je eerste marathon lopen in Parijs? Je laatste koksmodule afronden? Mooie ambities. Uitdagende doelen, dat ook. Allicht stelde je er een persoonlijk jaarplan voor op? Een duidelijk overzichtelijk jaarplan met je resultaatdoelstellingen gekoppeld aan resultaatsgebieden en gedrag? Toch niet, zeg je? Doe je dat alleen op het werk?

Doelstellingen, tussentijdse doelen, 

resultaten en gedrag

Persoonlijke doelen

Ook privé werk je met doelstellingen. Maar je jaarplan kan verschillende vormen aannemen. Afhankelijk van je einddoel.

Soms krijgt het de vorm van een trainingsschema met je einddoel en je tussentijdse doelen. Die tussentijdse doelen worden in het schema vaak heel concreet. Welke afstand loop je op welke momenten?

Of je giet je jaarplan in een kalender. Met daarop de lesdagen met het menu dat je leert klaarmaken. Afgewisseld met dagen, oefenmomenten, waarop je bijvoorbeeld een etentje organiseert voor vrienden.

Uitdrukkelijk doelstellingen formuleren

doorbreekt je gewoonten

Doelstellingen als motivator

Privé gebruik je je trainingsschema of je kalender met doelen heel bewust. Je schema zorgt ervoor dat je je dagelijkse gewoontes doorbreekt. En dat je bewust tijd vrijmaakt om stappen te zetten.

Vasthouden aan doelstellingen suggereert een

voorspelbaarheid die de werkelijkheid mist

Flexibel omgaan met doelstellingen

Ook al plan je veel, toch ga je heel flexibel om met je trainingsschema. Een late vergadering vraagt een aanpassing van het schema. De twee blessures eerder in het jaar kunnen zorgen dat je niet de marathon van Parijs gaat lopen maar voor de halve marathon van Nîmes gaat. Of voor de 10 Miles in Antwerpen.

Of je voegt een extra etentje toe omdat het vorige mislukt is. Of misschien rondde je de module niet af en schrijf je opnieuw in voor volgend jaar.

Heb je dan gefaald? Volgens mij niet. Je hebt toch stappen gezet?

Uit je privésituatie kan je 

veel leren over doelstellingen

Op het werk

Waarom zou je je situatie op het werk anders bekijken? Ik weet niet hoe het in jouw organisatie zit, maar ooit heb ik opgevangen dat in organisaties 43% van de individuele doelstellingen niet gehaald wordt. Betekent dat dan dat die organisaties en hun medewerkers gefaald hebben? Volgens mij niet.

Net als in je privésituatie zijn er verschillende redenen waarom je het eindresultaat niet haalde. Drie zieke collega's. Een uitdijend takenpakket. Nieuwe regelgeving. Of je persoonlijke motivatie die even zoek is na een confronterend gesprek met een leidinggevende.

Werken met doelstellingen om beter te presteren

Doelstellingen voor betere prestaties

Het is niet omdat je je doelstellingen niet haalt, dat ze niet nuttig zijn. Honderden wetenschappelijke onderzoeken tonen het belang van doelstellingen aan. Een van de belangrijkste conclusies in die onderzoeken is: "Mensen die precieze, veeleisende maar bereikbare doelen krijgen, presteren beter dan wie gemakkelijke, vage of helemaal geen doelen krijgt." (Konstantara & Galanakis, 2022)

Merk je het ook op? 'Presteren beter'.

De meeste onderzoeken naar doelstellingen hebben het niet over doelstellingen bereiken. Wel over motiveren, over stappen zetten, over het commitment en over de prestaties van mensen.

Doelstellingen formuleren, zet aan tot gedrag

Doelen bepalen

Ook experimenten uit de gedragspsychologie (Hermsen et al., 2019) tonen dat doelstellingen formuleren verschillende positieve effecten heeft. Mensen gaan hun gewoonten doorbreken. Ze gaan beseffen dat bepaalde doelen en hun resultaten belangrijk zijn en gaan vaak het gewenste gedrag effectief vertonen.


0 = geen/heel beperkt effect. + = positief effect. ? = geen informatie 

Doelstellingen en feedback een krachtige combinatie

Feedback en doelstellingen

Ook al zien we positieve effecten, toch ben ik wat ontgoocheld als ik naar het bovenstaande schema kijk. Er moet toch meer te halen zijn uit doelstellingen?

Misschien mogen we niet berusten als de doelen geformuleerd zijn?

Uit vroeger onderzoek weten we dat 'doelstellingen en feedback' een krachtige combinatie zijn.

Doelen zijn geen doel op zich-

Ze zijn een instrument om mee aan de slag te gaan

Doelstellingen als werkinstrument

Recente onderzoeksresultaten uit de gedragspsychologie tonen de positieve gevolgen als we de discrepantie bespreken tussen huidig gedrag en doelstellingen.

Doelstellingen herbekijken, aanpassen en herformuleren in de loop van het jaar is ook een krachtig instrument om stappen te zetten.


Vreemd dat we dat privé constant doen, en dat we het op het werk amper overwegen. Misschien moeten we hier verandering in brengen? 

Een ambitieus 2023

Experimenteer er eens mee in 2023. Professioneel dan. Gebruik dit jaar doelen eens als werkinstrument. En link in de loop van het jaar feedback aan je doelstellingen. Vergelijk je gedrag met je doel. En bekijk regelmatig je doelstellingen kritisch of pas ze aan.

Echt moeilijk is dat niet. Je hebt alle vaardigheden die nodig zijn om dat te doen. Privé heb je er al jaren ervaring mee. Hoog tijd om de transfer naar het werk te maken? Wat denk je?

Een doelgericht 2023!

Charis


Bronnen

  • Fishbach, A., Eyal, T., & Finkelstein, S. R. (2010). How Positive and Negative Feedback Motivate Goal Pursuit. Social and Personality Psychology Compass, 4, 517-530.
  • Konstantara, M., & Galanakis, M. (2022). Organizational & Industrial Psychology in the 21st Century-Goal-Setting Theory and Performance Management: A Systematic Literature Review. Psychology, 13, 790-797.
  • Locke, E. A., & Latham, G. P. (2002). Building a practically useful theory of goal setting and task motivation: A 35-year odyssey. American Psychologist, 57, 705-717.
  • Locke, E. A., & Latham, G. P. (2013). New Developments in Goal Setting and Task Performance. Routledge.
  • Hermsen, S., van Amstel D.P., van Eijl T., & Renes R.J. (2019). From User Insights to Evidence-Based Strategy Selection. Designing for Behaviour Change with the Behavioural Lenses Approach. The Design Journal, 22:sup1, 2179-2183.